Bí ẩn thế giới “ma rừng” và những khu “rừng ma”

Bên dãy đại ngàn Trường Sơn thâm u, chuyện “rừng ma - ma rừng” vẫn đặc quánh trong tâm thức của các dân tộc Xê Dăng, Ca Dong, Vân Kiều, tộc người Mày...

Chuyện kể ly kỳ về thế giới của céic (ma rừng) bên những khu “rừng ma” Nam Trà My (Quảng Nam) từ người đồng nghiệp công tác tại đây đã thôi thúc chúng tôi bắt đầu hành trình ngược hơn 200 cây số từ TP Đà Nẵng để đến với nỗi ám ảnh bao đời về “rừng ma” của người Xê Dăng, Ca Dong dưới chân đỉnh Ngọc Linh.

Vào “rừng ma”

Giữa trời chiều, miền cao Nam Trà My (Quảng Nam) đón chúng tôi bằng cơn mưa rừng tầm tã. Ánh nắng vụt tắt để lại khoảng thâm u giữa những dãy đồi núi trập trùng. Các bản làng xã Trà Mai (Nam Trà My) nằm cách xa trung tâm huyện càng thêm khó khăn bởi đoạn đường trơn trượt, thỉnh thoảng vọng bên tai những tiếng chiêm muông kêu rít, vỗ cánh bay phành phạch. Thấy khách lạ, già làng Đinh Văn Cường, nóc Tăk Ngo ngờ ngợ mời chào. Nhưng vừa nghe ý định tìm hiểu “rừng ma” trên địa bàn, sắc mặt già Cường bỗng trùng xuống.

“Chịu thôi, không ai dám vào đó đâu. Ngay cả chỉ đường cho cán bộ vào đó cũng không được” - Già Cường lắc đầu.

Khó khăn lắm, chúng tôi mới nài nỉ được Đinh Văn Bát (28 tuổi) một thanh niên bản địa đồng ý dẫn đến khu “rừng ma”. Nhưng anh này mặc cả: “Phải chờ sáng đã, mặt trời đứng bóng. Chừ gần tối rồi, có cho tiền tôi cũng không dám dẫn đi”.

Qua con đường nhỏ hẹp, vượt một đoạn dốc khúc khuỷu cách xa bản làng, Đinh Văn Bát với tay chỉ xa về khu rừng nằm sát bên dòng sông nham nhở sỏi đá, chênh chếch dưới ngọn núi Ngọc Linh.

“Rừng ma” đó, mình chỉ dám dẫn đến đây được thôi” - Sự can đảm của Bát cũng cũng bị giới hạn trước nỗi ám ảnh “rừng ma” của bản làng.

"Rừng ma" nằm dưới chân đỉnh Ngọc Linh

Mặc cho chúng tôi rẽ đám cây cỏ dại mọc ngang người để tìm vào “rừng ma” Tăk Ngo, Bát chỉ dám quay mặt về hướng bản. Trời đứng bóng, từng vệt nắng xuyên qua đám cây dày đặc len lỏi vào tận bên trong khu rừng, chiếu từng hòn đá, gốc cây. Những thân gỗ to càng làm tăng vẻ thâm u, phía dưới tất cả đều phẳng lỳ, không có dấu hiệu của mồ mả, hay đánh dấu bằng những vật mắt thường dễ nhận ra, cũng chẳng có ai đến thắp hương, cúng quảy. Chỉ có mùi khá đặc trưng của cây rừng pha lẫn chút ngai ngái khó tả...

Chúng tôi chợt nhớ lại lời anh Bát từng căn dặn “Ở “rừng ma” này, bất kỳ gốc cây nào cũng có thể là nơi chôn cất người chết. Người nhà đánh dấu bằng vật riêng và chỉ họ mới nhận ra được”. Gần một tiếng đồng hồ trong khu rừng ma Tăk Ngo, dù không tin lắm vào sự ám ảnh, rùng rợn của céic, “ma rừng” chúng tôi vẫn đành phải quay về vì không biết đang đi trên những “phần mộ” của ai.

Nghĩa địa trong "rừng ma"

Cuộc “thám hiểm rừng ma” phải được thực hiện sau cùng sau những đêm ngồi dài bên bếp lửa bập bùng của già Cường để nghe những chuyện không đầu không cuối về thế giới của céic, “ma rừng”. Bởi lẽ, già Cường quả quyết: “Nếu đã vào rừng ma thì nhất quyết không được trở lại làng. Không được quay trở lại đường cũ, nếu không con ma rừng sẽ theo cán bộ để về đây, làm dân bản ốm đau, chết yểu”.

Đã hơn 70 mùa rẫy, chuyện “rừng ma” càng thêm đặc quánh trong tâm thức của vị già làng Đinh Văn Cường và dân bản. Đêm triền rừng lạnh buốt, hơi ấm của bếp lửa chẳng xua tan được cái lạnh và sự sợ hãi theo từng câu chuyện của già Cường.

“Đối với người Ca Dong hay Xê Đăng vùng này, chết nghĩa là hết, không chút vấn vương gì. Người chết phải được trai tráng trong làng mang đi thật nhanh, thật xa để con “ma rừng” không kịp theo về. Ngay một chôn xong phải được nấp bằng không được vun nấm để mọi người không còn lui tới nữa” - Giọng già Cường lẩy bẩy.

Trong khu rừng ma Tăk Ngo, chỉ người trong bản mới nhận ra cách đánh dấu ngôi mộ của mình

Theo tập tục của người Ca Dong, người chết khi chôn xong, thanh niên phải vào rừng tìm cho bằng được cây tầm phục (loại cây mọc loang dại) để nguyên lá cắm phần ngọn xuống hố chôn, gốc rễ lên trời để thể hiện sự sống đã chấm dứt. Trai tráng trong làng đi chôn người chết xong phải tắm ở con suối đầu nguồn, uống rượu giữa rừng rồi cắt đường khác trở về bản. Những người còn lại trong làng sẽ tụ tập đến nhà có người chết để mổ heo gà, ăn uống. Suốt ba ngày, dân bản không đi nương, đi rẫy chỉ tụ tập ở nhà ăn uống để xua tan nỗi ám ảnh về cái chết, không được vấn vương với người đã chết.

Giọng già Cường nghiêm nghị: “Đã là phụ nữ thì không bao giờ được bén mảng đến “rừng ma”, nếu không céic sẽ nổi giận. Ngay khi nhà có người chết, nếu nhà toàn con gái thì trai bản sẽ đảm nhận việc chôn cất”

Ám ảnh céic

Vừa trở về bên bếp lửa, ông Đinh Văn Loang (74 tuổi, bản Tăk Ngo) vội đóng kín cửa căn nhà sàn, cời thêm than cho không khí thêm ấm nóng để bắt đầu chuỗi dài câu chuyện về nỗi ám ảnh của céic, “rừng ma”.

“Hơn 30 mùa rẫy trước, cả bản làng bên cạnh vì uống nước suối từ khu rừng ma chảy ra đã trở lên điên dại, nhiều người tự nhiên rụng răng, rụng tóc, da mặt xanh xao, dịch bệnh biến thành con ma rừng rồi chết” - giọng Già Loang run rẩy.

Như để làm tin, ông Loang kể tiếp: đã lâu rồi, có người đi săn heo rừng, chưa kịp mừng vì bắn được heo rừng đã tá hỏa khi phát hiện trên hai lanh con heo còn cắm sọ người. Không ai dám mang con heo về, vì họ biết, nó đã đi ra từ “rừng ma”, nó đã lật tung những hố chôn người chết làm kinh động đến thế giới của céic. Dân trong bản biết chuyện đổ xô đến cúng vái. Nghe nói, gã thợ săn đó bị điện loạn cho đến chết, còn dân bản thì liên tục ốm đau, dịch bệnh, chỉ đến khi dời làng đến ba ngọn núi khác, họ mới trở lại làm ăn yên ổn.

Già Cường góp chuyện, ngay đến chim muông ở những khu rừng ma nếu phát ra tiếng kêu lạ thì y như rằng trong tuần đó cả bản sẽ có người chết. Đó là tiếng gọi của céic, lúc đó chỉ có bịt tai lại mới mong không bị céic đưa đi. Câu chuyện thêm dài theo cái lạnh miền sơn cước. Chúng tôi hỏi thử tên tuổi của những nhân vật trong câu chuyện trên, nhưng ai cũng lắc đầu: lâu rồi, chẳng ai nhớ nổi đâu (!).

Thực tế, qua những khu rừng ma nằm nép mình dưới chân núi Ngọc Linh, những câu chuyện mang nét huyễn hoặc, hoang đường nhưng sự ám ảnh của người Ca Dong, Xê Đăng về “rừng ma”, về thế giới của céic thì có thật.

“Rừng ma” có mặt ở khắp các làng bản ở vùng Nam Trà My, nơi có đến hơn 97% dân số là người dân tộc Ca Dong và Xê-đăng. Mỗi làng đều có riêng một khu “rừng ma”, như một nghĩa trang riêng. Ở đây, người đồng bào dân tộc sợ rừng ma cách trực quan. Dù họ có đi băng rừng, xuyên đêm họ vẫn không sợ, nhưng chỉ cần đi qua rừng ma ngay giữa ban ngày nhiều người không dám đi ngang" - Ông Đinh Mươk, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam, Nguyên Bí thư huyện ủy Nam Trà My, Quảng Nam.

 
(bee.net)