Giâc Chiêm Bao

Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn

DANIIL KHARMS

(1905-1942)

Daniil Kharms (tên thật là Daniil Ivanovich Yuvachev) là nhà văn, nhà thơ, nhà viết kịch người Nga, sinh ra tại St. Petersburg. Thân phụ của ông là Ivan Yuvachev, một thành viên nổi tiếng của nhóm cách mạng “Nguyện Vọng Nhân Dân”. Daniil chào đời trong lúc thân phụ của ông đang bị cầm tù vì hoạt động chống sa hoàng. Sau này, chính Daniil lại bị cầm tù bởi chính quyền “cách mạng” của Stalin, rồi chết đói trong tù.

 

Từ năm 1924, Daniil Kharms bỏ trường đại học và dấn thân vào văn chương. Năm 1928, ông sáng lập nhóm OBERIU (Hiệp Hội Nghệ Thuật Thực Sự) với các thành viên là những nghệ sĩ tiền vệ triệt để. Chế độ Stalin không chấp nhận nghệ thuật của nhóm này, nên đã bắt nhốt Daniil Kharms vào năm 1931 và đày ông từ St. Petersburg đến Kursk. Năm 1932, ông được thả trở về St. Petersburg và vừa viết vừa sống nghèo đói lây lất cho đến khi bị bắt lần cuối cùng vào năm 1941. Họ nhốt ông trong trại tâm thần của nhà giam Leningrad số 1, và ông chết ở đó vào ngày 2 tháng 2 năm 1942, vì đói.

 

Năm 1962, một số tác phẩm ông viết cho thiếu nhi mới bắt đầu được ấn hành, và sau đó họ cho in một số truyện khôi hài của ông. Mãi đến năm 1987, chính sách glasnost mới cho phép xuất bản hàng loạt các tác phẩm chính của Daniil Kharms.

 

Nhà văn George Saunders nhận định: “Kharms nằm trong cùng một tủ sách với Tolstoy, Chekhov, và Babel... như một trong những nhà tiền phong vĩ đại của truyện ngắn đương đại. Trong thể loại này, truyện ngắn của ông sẽ là những tác phẩm ngắn gọn nhất, khôi hài nhất, và ở những phương diện nào đó, trung thực nhất... Truyện ngắn của ông gần như không có hình hài, nhưng vừa bạo động, buồn bã, vừa khoái hoạt và kinh hoàng trong cùng một lúc.”

 

Năm 1998, một số truyện cực ngắn và thơ của Daniil Kharms đã được Vladimir Miller và Alexandr Alexandrov phổ nhạc và thu vào đĩa CD, dưới nhan đề Kharms - 10 Incidents - Moscow Composers Orchestra.

_____________

GIẤC CHIÊM BAO

Kalugin ngủ thiếp và chiêm bao thấy mình đang ngồi núp trong một lùm cây và một viên công an đang đi ngang qua lùm cây đó.

Kalugin thức giấc, gãi miệng và ngủ trở lại và chiêm bao thấy mình đang đi ngang qua một lùm cây và một viên công an đang ngồi núp trong lùm cây đó.

Kalugin thức giấc, lót một tờ báo dưới ót để nước miếng chảy xuống không làm ướt áo gối, và ngủ trở lại; và một lần nữa chiêm bao thấy mình đang ngồi núp trong một lùm cây và một viên công an đang đi ngang qua lùm cây đó.

Kalugin thức giấc, thay tờ báo, nằm xuống và ngủ trở lại, và chiêm bao thấy mình đang đi ngang qua một lùm cây và một viên công an đang ngồi núp trong lùm cây đó.

Đến lúc ấy thì Kalugin thức giấc và quyết định không ngủ nữa, nhưng lại tức khắc ngủ thiếp đi và chiêm bao thấy mình đang ngồi núp sau lưng một viên công an và một lùm cây đang đi ngang qua.

Kalugin thét lên và lăn lộn trong giường nhưng không thể thức dậy được.

Kalugin ngủ thẳng một giấc dài bốn ngày bốn đêm, và vào ngày thứ năm chàng thức giấc, gầy guộc đến nỗi chàng phải dùng dây cột đôi giày ống vào hai bàn chân để chúng khỏi sút ra. Trong tiệm bánh mì nơi Kalugin hàng ngày vẫn đến mua bánh mì làm bằng bột lúa mì trắng, họ không nhận ra chàng và họ đưa cho chàng một ổ bánh mì pha bột lúa mạch đen.

Một viên thanh tra vệ sinh đang rảo bước quanh khu chúng cư, vừa trông thấy Kalugin, liền quyết định rằng chàng không lành mạnh và hoàn toàn vô dụng cho bất cứ điều gì, và ông bảo đám lao công vệ sinh ném Kalugin ra ngoài cùng với rác rưởi.

Kalugin bị xếp lại làm hai và ném ra ngoài như một mớ rác.

(1939)

 tienve.org